گیاه زاموفیلیا (Zamioculcas zamiifolia) معمولاً تحت نام گیاه ZZ (ZZ plant) شناخته می‌شود. این گیاه همچنین تحت عنوان گوهر یا نگین زنگبار(Zanzibar gem) نیز شناخته می‌شود. برگ های این گیاه براق و بیضی شکل متمایل به سمت بالا است. گیاه زاموفیلیا به خوبی در محیط خانه حتی با نورهای کم به خوبی رشد می‌کند و به دلیل نگهداری نسبتاً آسان و زیبایی خیره‌کننده، امروزه جزو گیاهان آپارتمانی محبوب است.
در این مقاله ما به بررسی مزایا و فواید گل زاموفیلیا در خانه می‌پردازیم، تا شما را متقاعد کنیم که حتماً یک گیاه زاموفیلیا برای محیط خانه یا محل کار خود تهیه نمایید!
فهرست مطالب
توجه : اگر به موضوع فواید و خواص گیاهان و دانه‌ها علاقه‌مند هستید، پیشنهاد می‌کنیم مقالات فواید و خواص برگ انجیر و فواید تخمه آفتابگردان را نیز مطالعه نمایید.
گیاه زاموفیلیا چیست؟
مراتع و جنگل های شرق آفریقا محل زندگی گل زاموفیلیا است. این منطقه مستعد خشکسالی های طولانی است، به همین دلیل گیاهان زاموفیلیا در برابر کم آبی مقاوم هستند. این گیاه به دلیل داشتن ساقه هایی نسبتاً ضخیم و ریزوم های ذخیره کننده آب در بخش ریشه، قابلیت ذخیره آب برای مقابله با خشکسالی را دارند.
گیاهان زاموفیلیا برای قرن ها در آفریقا وجود داشتند. اما تولیدکنندگان صنعتی گیاهان آپارتمانی به ویژه شرکت‌های هلندی، طی چند دهه گذشته به پتانسیل بالای این گیاه برای تکثیر پی بردند و در سال 1996 صادرات آن را به کشورهای دیگر آغاز کردند. از آن زمان، گیاهان زاموفیلیا در ادارات و خانه ها در سراسر جهان رایج شده‌اند.
فواید گل زاموفیلیا در خانه
گیاه زاموفیلیا یک گیاه زیبا است که مراقبت از آن بسیار آسان است. اما مزایای این گیاه تنها به این دو مورد ختم نمی‌شود. در این بخش از مقاله به برخی از مهمترین فواید گیاه زاموفیلیا (ZZ plant benefits) می‌پردازیم:
تصفیه هوا
ما امروزه بیشتر وقت خود را در محیط‌های بسته می‌گذرانیم. در نتیجه تمیزی هوای داخل خانه و محیط کار از اهمیت بالایی برخوردار است. یکی از فواید گل زاموفیلیا تصفیه هوای داخل خانه است.
در یک تحقیق علمی، عملکرد 15 گیاه آپارتمانی در حذف زایلن از هوای آلوده مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج این آزمایش نشان داد که گیاهان زاموفیلیا یکی از بهترین عملکردها را در این زمینه داشتند. همچنین امروزه سایر تحقیقات نیز نشان داده‌اند که گیاه زاموفیلیا با جذب سمومی نظیر: زایلن، تولوئن و دی اکسید کربن از هوا، به تصفیه هوا کمک نماید.
نگهداری آسان
نگهداری از گیاهان گیاه زاموفیلیا آسان است. این گیاهان خیلی نیازی به هرس ندارند و در خاک خشک و نور کم زنده می‌مانند. این گیاهان به دلیل داشتن ریزوم های قوی و همچنین برگ های آبدار، می‌توانند در برابر کم آبی مقاومت کنند. گیاهان زاموفیلیا با طیف وسیعی از شرایط رطوبت و دما سازگار هستند. آن‌ها به کمبود رطوبت حساس نیستند و در محیط‌های خانگی معمولی به خوبی رشد می‌کنند.
از آنجایی گل زاموفیلیا به کندی رشد می‌کند، خیلی نیازی به تعویض گلدان و افزایش اندازه سایز گلدان ندارند. این گیاهان همچنین برای رشد و شکوفایی خیلی به کود نیاز ندارند. برای رشد بهتر آن‌ها، تنها کافی است یک یا دو بار از کود رقیق‌شده در طول فصل رشد (بهار و تابستان) استفاده نمایید.
توجه: هنگام دست زدن به گیاه زاموفیلیا از دستکش استفاده کنید. در شیره این گیاه کریستال‌های اگزالات کلسیم وجود دارد که می‌تواند پوست و چشم را تحریک کند.
تکثیر آسان
یکی دیگر از فواید گل زاموفیلیا تکثیر آسان در محیط خانه است. گیاه زاموفیلیا را می‌توان به راحتی با روش تقسیم تکثیر کرد. برای این کار کافی است هنگامی که می‌خواهید گلدان گیاهتان را عوض کنید، به آرامی ریزوم ها را تقسیم کنید، سپس آن‌ها را در گلدان های جدیدی بکارید. علاوه بر این روش، می‌توانید گیاه زاموفیلیا را به روش قلمه های برگ یا ساقه نیز تکثیر نمایید.
روش قلمه زدن ساقه
قلمه زدن زاموفیلیا از ساقه نتایج سریعتری را نسبت به روش قلمه زدن از برگ به دنبال خواهد داشت. برای این کار لازم است که مراحل زیر را انجام دهید:
1) از یک چاقوی استریل شده برای برش ساقه گیاه خود استفاده کنید.
2) ساقه بریده شده را در آب فرو کنید و محلول را هر 3 تا 4 هفته یکبار تعویض کنید.
3) قلمه را نزدیک پنجره قرار دهید تا نور مستقیم کافی دریافت کند.
4) زمانی که قلمه شما ریزوم تشکیل داد و ریشه های حداقل 3 سانتی متر شد، می‌توانید آن‌ها را در یک گلدان جدید بکارید.
روش قلمه زدن برگ
از قلمه های برگ نیز می‌توان برای تکثیر گل زاموفیلیا استفاده نمود. البته در این روش تشکیل ریزوم و ریشه زمان بیشتری نیاز خواهد داشت. برای تکثیر از برگ لازم است که مراحل زیر را انجام دهید:
1) یک برگ را تا حد امکان نزدیک به ساقه ببرید. در این حالت ممکن است کمی از ساقه نیز کنده شود.
2) ساقه برگ را به عمق حدود 1 سانتی متر در خاک گلدان فرو کنید.
3) بهتر است چندین قلمه برگ را در یک گلدان بکارید، چرا که ممکن است برخی از قلمه ها به نتیجه دلخواه نرسند.
4) هر دو هفته یکبار یا زمانی که خاک خشک شد، برگ ها را آبیاری نمایید.
5) بعد از سه ماه، باید آماده کاشت ریزوم های کوچک شکل‌گرفته در گلدان جدید باشید.
زیبایی خیره‌کننده در محیط خانه
بسیاری از ما ترجیح می‌دهیم خانه‌های خود را با ظرافت و زیبایی طراحی کنیم تا آسایش و آرامش را برای خانه خود فراهم کنیم. یکی از بهترین گزینه‌ها برای داشتن خانه‌ای زیبا، گیاه زاموفیلیا هستند. این گیاه برگ های سبز رنگ براقی دارد و به لطف فرم قرارگیری زیگزاگی آن‌ها بر روی ساقه، هنگام برخورد نور با برگ ها، منظره‌ای زیبا و خیره‌کننده ایجاد می‌شود.
کاهش غلظت کربن دی اکسید در شب
یکی دیگر از فواید گل زاموفیلیا در خانه، قابلیت این گیاه در کاهش میزان کربن دی اکسید هوای خانه است. گیاه زاموفیلیا مانند گیاهانی نظیر گل یشم و سانسوریا از متابولیسم منحصر به فرد تثبیت کربن استفاده می‌کند.
این مکانیسم تحت عنوان CAM (Crassulacean Acid Metabolism) شناخته می‌شود. مکانیسم CAM گیاه زاموفیلیا را قادر می‌سازد تا کربن دی اکسید را در شب جذب کند. در نتیجه، این گیاه یکی از معدود گیاهانی است که علاوه بر جذب سموم، با جذب کربن دی اکسید می‌تواند کیفیت هوای خانه، به ویژه هوای اتاق‌خواب را تا حد زیادی بهبود بخشد.
گیاهی محبوب در فنگ شویی
گیاه زاموفیلیا جزو گیاهان محبوب در فنگ شویی است. در هنر فنگ شویی هندی واستو شاسترا (Vastu Shastra) زاموفیلیا را به عنوان نماد هماهنگی و تعادل با طبیعت و همچنین خوش‌شانسی شناخته می‌شود. به همین دلیل گیاه زاموفیلیا یک گزینه فوق‌العاده برای افرادی است که می‌خواهند شانس و هماهنگی را به محل زندگی خود بیاورند.
فنگ شویی چینی گیاه زاموفیلیا را نماد تعهد، ثبات، رشد، تعادل و پیشرفت می‌داند. گیاه زاموفیلیا به عنوان گیاه پول یا گیاه بخت و اقبال نیز شناخته می‌شود. درنتیجه اگر این گیاه در داخل ساختمان، خانه و یا دفتر کار قرار گیرد، برای صاحب یا هر کسی که در آنجا زندگی می‌کند، شانس می‌آورد.
مقاوم در برابر خشکسالی
یکی دیگر از فواید گیاه زاموفیلیا، مقاومت آن در برابر کم آبی است. به لطف وجود ریزوم ها و برگ هایی ضخیم، این گیاه می‌تواند به خوبی رطوبت را حفظ کند. گیاهان زاموفیلیا می‌توانند تا چند هفته بدون آبیاری زنده بمانند.
به طور کلی شما می‌توانید گیاه زاموفیلیا خود را هر دو تا سه هفته یکبار آبیاری کنید. فقط باید توجه داشته باشید که خاک گلدان در بازه زمانی بین دو آبیاری خشک شده باشد. اگر محیطتان گرم و نوردهی بالاست، بازه زمانی آبیاری را کوتاه‌تر نمایید.
اگر خاکتان خیس است و شاهد برگ های زرد بر روی گیاه هستید احتمالاً شما گیاهتان را بیش از حد آبیاری کرده‌اید و ریشه زاموفیلیا دچار پوسیدگی شده است. اما اگر خاک خشک است و شاهد افتادگی برگ ها هستید، در این حالت آبیاری شما کم بوده و گیاه تشنه است.
ساقه های ضخیم زاموفیلیا
سلامت روان
گیاهان آپارتمانی نظیر گیاه زاموفیلیا با آوردن بخشی از طبیعت به داخل خانه، باعث ایجاد حس آرامش، کاهش استرس و افزایش قدرت تمرکز می‌شوند. داشتن یک گل زاموفیلیا روی میز کار می‌تواند عملکرد شما را بهبود بخشد و از خستگی روحی جلوگیری نماید.
همانطور که پیش‌تر نیز ذکر شد، گل زاموفیلیا به عنوان یک فیلتر هوای طبیعی عمل می‌کند و با حذف آلاینده‌ها از هوا، به ما کمک می‌کند تا بتوانیم هوای تمیزی را تنفس کنیم. علاوه بر این، این گیاه دی اکسید کربن را در شب جذب می‌کند و کیفیت هوای اتاق خواب شما را افزایش می‌دهد و باعث افزایش تمرکز و ایجاد حس آرامش قبل از خواب می‌شود.
مقاوم به آفات
یکی دیگر از فواید گل زاموفیلیا در خانه، مقاومت این گیاه زیبا در برابر آفات است. معمولاً آفات کمتر به گیاه زاموفیلیا حمله می‌کنند چرا که این گیاه شیره خوراکی مناسب آفات در ساقه و برگ خود ندارند.
طبق مقاله‌ای که در HortTechnology منتشر شده است، گیاه زاموفیلیا به بسیاری از بیماری های باغبانی حساس نیست. با این حال، یک استثنا وجود دارد و آن هم پوسیدگی ریشه است. هنگامی که زهکشی و هوادهی خاک گلدان این گیاهان مناسب نباشد و گیاه برای مدت طولانی در خاک مرطوب باقی بماند، ممکن است ریشه آن‌ها پوسیده شود.
