برگ چغندر، برگ سبز خوراکی گیاه چغندر (Beta vulgaris) است. در حالی که معمولاً ریشه چغندر مورد مصرف قرار میگیرد، برگهای آن سرشار از مواد مغذی و ترکیبات زیست فعال است که به فواید مختلفی برای سلامتی دارد. در این مقاله به بررسی فواید و خواص برگ چغندر برای ارتقاء سلامتی، ارزش غذایی، نحوه مصرف و عوارض جانبی آن میپردازیم.
فهرست مطالب
توجه : اگر به موضوع این مقاله علاقهمند هستید، به شما پیشنهاد میکنیم مقالات فواید برگ گردو و خواص تخم شنبلیله را نیز مطالعه نمایید.
ارزش غذایی برگ چغندر
برگ چغندر سرشار از ویتامینها، مواد معدنی، فیبر خوراکی و مواد شیمیایی گیاهی است. این برگها به خصوص سرشار از ویتامین K، ویتامین A، ویتامین C، فولات، آهن، کلسیم و آنتیاکسیدانهایی مانند فلاونوئیدها و کاروتنوئیدها هستند. این ترکیبات موجود در برگ چغندر عامل ایجاد فواید بالقوه آن برای سلامتی، از جمله خواص آنتیاکسیدانی، ضد التهابی و تقویت کننده سیستم ایمنی هستند. گنجاندن برگ چغندر در رژیم غذایی میتواند یک روش عالی برای افزایش مصرف مواد مغذی و ارتقای تندرستی باشد.
ارزش غذایی برگ خشک چغندر در 100 روز پس از رشد (1)
اجزاء | مقدار (گرم در کیلوگرم) |
رطوبت | 105/9 |
خاکستر | 145/06 |
پروتئین خام | 310/25 |
چربی کل | 127/32 |
کربوهیدرات | 307/21 |
انرژِی | 3584/56 (کیلوکالری در کیلوگرم) |
مواد معدنی | مقدار (میلیگرم در کیلوگرم) |
پتاسیم | 20784/9 |
کلسیم | 1864/85 |
منیزیم | 1/79 |
آهن | 256/3 |
مس | 13/42 |
روی | 13/31 |
کبالت | 0/1 |
منگنز | 8/83 |
سدیم | 4724/63 |
فواید و خواص برگ چغندر برای سلامتی
خواص آنتیاکسیدانی
برگ چغندر حاوی سطوح بالایی از آنتیاکسیدانهایی نظیر فلاونوئیدها، ترکیبات فنلی و کاروتنوئیدها است که به خنثی کردن رادیکالهای آزاد مضر و کاهش تنش اکسیداتیو در بدن کمک میکنند (2).
خواص ضدالتهابی
ترکیبات موجود در برگ چغندر دارای خواص ضدالتهابی است که ممکن است به کاهش التهاب و کاهش علائم بیماریهای التهابی مانند آرتروز و بیماری التهاب روده کمک کند (3).
سلامت قلب و عروق
برگ چغندر حاوی نیترات است که در بدن به نیتریک اکساید تبدیل میشود. نیتریک اکساید به شل شدن رگهای خونی کمک میکند و منجر به بهبود جریان خون و به طور بالقوه کاهش فشار خون میشود. این مزیت برای سلامت قلب بسیار مهم است و ممکن است خطر بیماریهای قلبی عروقی را کاهش دهد (4).
سلامت دستگاه گوارش
محتوای فیبر برگ چغندر با جلوگیری از یبوست و حمایت از رشد باکتریهای مفید روده، سلامت دستگاه گوارش را حفظ میکند (5).
سلامت استخوان
برگ چغندر منبعی سرشار از ویتامین K است که نقش مهمی در متابولیسم استخوان ایفا میکند و ممکن است به بهبود تراکم استخوان و کاهش خطر پوکی استخوان کمک کند (6).
سلامت چشم
سطوح بالای ویتامین A و کاروتنوئیدها در برگ چغندر با محافظت در برابر افتراق بینایی مرتبط با سن و آب مروارید، به سلامت چشم کمک میکند (7، 8).
بهبود سطح انرژی
آهن موجود در برگ چغندر به تولید گلبول های قرمز خون کمک میکند. یکی از وظایف این گلبولها حمل و انتقال اکسیژن در سراسر بدن است. سطوح کافی آهن میتواند از خستگی جلوگیری و سطح بهینه انرژی را حفظ کند. این امر بهطورکلی برای سلامتی بدن ضروری است (9، 10).
تخفیف ویژه دوره باغبانی کودک و نوجوان
شما میتوانید تا ساعت 24 امشب، دوره جامع باغبانی کودک و نوجوان را با 20 درصد تخفیف تهیه نمایید.
کد تخفیف : web251
جهت کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با دوره باغبانی کودک و نوجوان، از طریق شماره تلفن 77630589-021 و یا واتس اپ، با ما در تماس باشید.
کاهش وزن و لاغری
برگ چغندر کالری و چربی کمی دارد ولی سرشار از مواد مغذی است که آن را به انتخابی مناسب برای رژیم غذایی کاهش وزن یا مدیریت وزن تبدیل میکند. محتوای فیبر موجود در برگ چغندر همچنین به افزایش احساس سیری کمک میکند و احتمال پرخوری را کاهش میدهد.
فواید و خواص برگ چغندر برای مردان
درحالیکه تحقیقات محدودی در مورد فواید و خواص برگ چغندر برای مردان انجام شده است، ترکیبات مغذی موجود در برگ چغندر مزایای خاصی برای سلامتی ارائه میدهند که میتواند برای مردان مفید باشد:
سلامت پروستات
برگ چغندر سرشار از آنتیاکسیدانها از جمله ویتامین C و بتاکاروتن است که به محافظت در برابر استرس اکسیداتیو و التهاب کمک میکنند. این خواص به طور بالقوه میتوانند سلامت پروستات را حفظ کرده و خطر مسائل مربوط به پروستات را در مردان کاهش دهند (11).
فواید و خواص برگ چغندر برای زنان
برگ چغندر فواید مختلفی برای سلامتی زنان ارائه میکند که اساسا به دلیل محتوای غنی ترکیبات غذایی آن است. برخی از فواید برگ چغندر برای زنان شامل موارد زیر میشوند:
محتوای فولات
برگ چغندر حاوی فولات است که یکی از انواع ویتامینهای B میباشد و برای رشد جنین در دوران بارداری بسیار مهم است. مصرف کافی فولات قبل و در طول بارداری به جلوگیری از نقص لوله عصبی در نوزاد کمک میکند و سلامت کلی مادر را حفظ میکند (12).
پیشگیری از سرطان دهانه رحم
مطالعات نشان دادهاند که عصاره برگ چغندر میتواند یک رویکرد موثر در مقابله با سرطان دهانه رحم باشد (13).
مضرات و عوارض جانبی برگ چغندر
درحالیکه برگ چغندر فواید متعددی برای سلامتی بدن دارد، مصرف بیش از حد آن یا استفاده از آن در شرایط خاص ممکن است منجر به بروز عوارض جانبی برای برخی افراد شود.
محتوای اگزالات
برگ چغندر حاوی اگزالات است که ممکن است به تشکیل سنگ کلیه در افراد مستعد کمک کند. کسانی که سابقه سنگ کلیه یا بیماری کلیوی دارند باید برگ چغندر را در حد اعتدال مصرف کرده و آب کافی بنوشند تا به جلوگیری از تشکیل سنگ کمک کنند (14، 15).
حساسیت و آلرژی
واکنش حساسیت به برگ چغندر اگرچه نادر است، ممکن است بهویژه در افرادی که مبتلا به آلرژی به سایر گیاهان خانواده تاجخروس، مانند اسفناج یا شاتوت هستند، مشاهده شود. علائم حساسیت ممکن است شامل خارش، تورم، کهیر یا مشکل در تنفس باشد. در صورت بروز این علائم پس از مصرف برگ چغندر باید به پزشک مراجعه شود (16).
اختلال فشار خون
برگ چغندر حاوی نیترات است که در صورت مصرف متوسط میتواند به کاهش فشار خون کمک کند. با این حال، افرادی دارای فشار خون بالا که دارو مصرف میکنند، باید قبل از مصرف مقادیر زیاد برگ چغندر با پزشک خود مشورت کنند، زیرا ممکن است با داروهای آنها تداخل داشته باشد و باعث کاهش بیش از حد فشار خون شود (17).
تداخل با جذب کلسیم
برگ چغندر حاوی اگزالات است که میتواند به کلسیم متصل شود و در جذب آن اختلال ایجاد کند. در حالی که این مورد معمولا برای افراد دارای رژیم غذایی متعادل نگران کننده نیست، افرادی که در معرض خطر کمبود کلسیم هستند، مانند افراد مبتلا به پوکی استخوان، باید مراقب مصرف اگزالات خود از غذاهایی مانند برگ چغندر باشند (18).
بقایای آفت کشها
برگهای چغندر نیز مانند سایر سبزیهای برگدار اگر بهصورت ارگانیک پرورش داده نشوند یا قبل از مصرف به طور کامل شسته نشوند ممکن است حاوی بقایای آفتکش باشند. برای به حداقل رساندن قرار گرفتن در معرض آفت کشها، توصیه میشود تا حد امکان برگ چغندر ارگانیک تهیه کرده و قبل از خوردن آنها را به خوبی بشویید.
چگونه برگ چغندر را مصرف کنیم ؟
برگ چغندر چندمنظوره است و میتوان از آن به طرق مختلف لذت برد. به منظور آشنایی با طریقه مصرف برگ چغندر، در این بخش چند روش برای گنجاندن برگ چغندر در رژیم غذایی آورده شده است (19):
سالاد
برگهای چغندر را خرد کرده و با سبزیجات دیگر مانند کاهو، اسفناج یا آرگولا مخلوط کنید. سبزیجات، آجیل، دانهها و سس مورد علاقه خود را برای تهیه یک سالاد مغذی و خوش طعم به آن اضافه کنید.
اسموتی
برگ چغندر را به دستورالعمل اسموتی مورد علاقه خود برای افزایش مواد مغذی آن اضافه کنید. آن را با میوههایی مانند موز، انواع توتها یا انبه، همراه با مقداری ماست یا شیر گیاهی ترکیب کنید تا یک نوشیدنی خوشمزه و سالم داشته باشید.
سرخ کردن
مقدار کمی روغن را در یک تابه گرم کنید و برگهای چغندر خرد شده را با سیر، پیاز و سایر سبزیجات تفت دهید تا یک پیش غذای مغذی داشته باشید. همچنین میتوانید آن را با توفو، مرغ یا میگو برای تهیه یک وعده غذایی کامل سرخ کنید.
سوپ و خورشت
برگهای چغندر خرد شده را به سوپ، خورشت یا آب سبزیجات اضافه کنید تا طعم و مزه بهتری داشته باشید. آنها به خوبی با سبزیجات ریشهای یا غدهای مانند هویج، سیب زمینی و پیاز و همچنین ادویهجاتی مانند آویشن، رزماری و زیره سبز ترکیب میشوند.
سس پستو
با مخلوط کردن برگ چغندر با سیر، مغزها (مانند دانه کاج یا گردو)، پنیر پارمزان (یا مخمر خوراکی برای یک گیاهخواران)، روغن زیتون و آب لیمو، سس پستوی خوش طعمی درست کنید. پستو را به عنوان سس پاستا و ساندویچ یا برای سبزیجات یا کراکر استفاده کنید.
آبمیوه
اگر آبمیوهگیری دارید، می توانید از برگ چغندر به همراه سایر میوهها و سبزیجات آب بگیرید تا یک نوشیدنی غنی از مواد مغذی ایجاد کنید. آنها را با سیب، هویج، کرفس و زنجبیل ترکیب کنید تا آبمیوهای خوشمزه و سالم داشته باشید.
کبابی
برگهای چغندر را به طور کامل با روغن زیتون، نمک، فلفل و ادویهجات مزهدار کنید. آنها را در فر گریل یا تفت دهید تا نرم و کمی ترد شوند و یک پیش غذا یا میان وعده خوشمزه و مغذی داشته باشید.
چای گیاهی و دمنوش
برگ چغندر را خشک کرده و از آن برای تهیه دمنوش گیاهی استفاده کنید. برگها را چند دقیقه در آب داغ قرار دهید، صاف کنید و از طعم خوب و کمی شیرین چای برگ چغندر لذت ببرید. همچنین میتوانید آن را با گیاهان دیگر مانند نعناع یا بادرنجبویه برای طعمی بهتر ترکیب کنید.
توجه: هنگام تهیه برگ چغندر، حتما آنها را کاملا بشویید تا هرگونه کثیفی یا آلودگی از بین برود. علاوه بر این، در صورت امکان از برگهای ارگانیک چغندر استفاده کنید تا قرار گرفتن در معرض آفت کش ها و سایر مواد شیمیایی را به حداقل برسانید.
نتیجهگیری
برگ چغندر منبعی ارزشمندی از انواع مواد مغذی و ترکیبات زیست فعال است. همگی این مواد فواید قابل توجهی برای سلامتی بدن انسان ها دارند. گنجاندن برگ چغندر در رژیم غذایی میتواند به حفظ سلامت کلی بدن کمک کند و آن را از استرس اکسیداتیو، التهاب و بیماریهای مزمن مختلف محافظت کند. افرادی که دارای شرایط خاصی هستند و یا بیماری های زمینهای دارند، باید قبل از افزودن برگ چغندر به رژیم غذایی خود، به ویژه در مقادیر زیاد، با یک پزشک متخصص مشورت کنند. همچنان تحقیقات بیشتر برای کشف پتانسیل درمانی برگ چغندر و بهینهسازی استفاده از آن در غذا، مکمل های غذایی و مداخلات درمانی ضروری به نظر میرسد.
منبع:
Beetroot Leaf Benefits, Nutrition, And Side-Effects- Floristkid
راستی می دونستی که باغبونی یکی از بهترین روشها برای علاقهمند کردن بچهها به میوه و سبزیجاته؟ اگر میخوای بچههات رو به مصرف غذاهای سالم تشویق کنی، حتما باغبونی رو با اونا تمرین کن. تازه باغبونی باعث افزایش صبر، اعتماد به نفس و مسئولیتپذیری بچه ها هم میشه😋
حالا که اینقدر باغبونی خوبه🥰، یادت نره به فروشگاهمون هم سر بزنیا😉. تو فروشگاه مریان، هر چیزی که برای یادگیری و انجام باغبانی کودک و نوجوان نیاز داری رو میتونی پیدا کنی 😍